EN - Najczęściej zadawane pytania

Nie wszystkie wady serca ujawniają się w sposób zauważalny dla rodzica i prosty do rozpoznania dla lekarzy. Bardziej złożone i niebezpieczne dla życia dziecka wady serca zwykle nie budzą wątpliwości u lekarzy położników, pediatrów i kardiologów dziecięcych, gdy dochodzi do wystąpienia sinicy, ciężkiej arytmii, zatrzymania akcji serca czy ciężkiego stanu ogólnego dziecka. W większości przypadków rozpoznanie zostaje postawione na podstawie wnikliwej oceny echokardiograficznej (UKG) lub/i wykonanego badania angiograficznego („cewnikowanie serca”). Mniej złożone wady wrodzone lub słabiej nasilona niewydolność serca mogą dawać objawy niecharakterystyczne, tj. duszność, nadmierną męczliwość i potliwość, arytmie czy częstą zapadalność na infekcje górnych dróg oddechowych. Objawy takie mogą wystąpić w późniejszym wieku dziecka, często wraz z wiekiem mogą także nasilać się.

Dziecko z wadą serca zostaje zakwalifikowane do operacji podczas konsultacji kardiologiczno-kardiochirurgicznych. Po konsylium, na podstawie Karty kwalifikacji pacjenta z wadą wrodzoną serca, w sekretariacie Oddziału Kardiochirurgii Dziecięcej ustalany jest termin operacji. Proponowany termin przyjęcia konsultowany jest telefonicznie z rodzicami chorego. Podczas rozmowy przekazywane są również wszelkie informacje dotyczące terminu operacji oraz właściwego przygotowania dziecka do zabiegu kardiochirurgicznego.

Niezbędne są następujące badania:

• oznaczony antygen HBs – wynik badania ważny 3 miesiące od dnia wykonania;
• posiew z nosa i gardła na nosicielstwo gronkowca złocistego metycylinoopornego (MRSA) – wynik badania ważny 3 miesiące od dnia wykonania (jeśli w tym czasie chory przebywał w innym szpitalu lub miał infekcję, badanie należy powtórzyć);
• oznaczona grupa krwi

Pacjenci zakwalifikowani do operacji i zgłaszający się do przyjęcia powinni posiadać:

• aktualne skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu do Katedry Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elek-troterapii z Oddziałem Kardiologii Dziecięcej SUM (Oddział Kardiologii Dziecięcej);
• oryginał oznaczenia antygenu HBs;
• zaświadczenie o zakończeniu szczepień przeciwko WZW typ B (przynajmniej dwa szczepienia);
• wynik posiewu z nosa i gardła na nosicielstwo gronkowca złocistego metycylinoopornego (MRSA);
• oznaczoną grupę krwi;
• dodatkowy dokument ubezpieczenia.

Wirusowe zapalenie wątroby (żółtaczka wszczepienna) atakuje wątrobę, doprowadzając do obumierania jej komórek (marskość wątroby) lub raka wątroby. Szczepionka przeciwko WZW typ B zapobiega infekcji tym wirusem.

Zalecane jest, ze względu na bezpieczeństwo pacjenta, wykonanie co najmniej dwóch szczepień przed operacją, przy czym ostatnie powinno być nie później niż 3 – 4 tygodnie przed operacją.

Należy wykonać zalecane badania, dziecko powinno być zdrowe, bez kataru, kaszlu, oznak przeziębienia, nie może również zażywać antybiotyku. Przed planowaną operacją kardiochirurgiczną należy odstawić leki przeciwzakrzepowe (np. Syncumar), salicylany (np. Polopiryna) lub betablokery (np. Propranolol), natomiast czas odstawienia leków należy uzgodnić z lekarzem tutejszej Kliniki.

Jeżeli chory nie może zgłosić się do naszego Ośrodka w uzgodnionym terminie (gorączka, infekcja, sytuacje rodzinne lub losowe), prosimy o niezwłoczne przekazanie tej informacji do sekretariatu (32/37 33 637).

Rodzice mogą zobaczyć dziecko po przyjeździe z bloku operacyjnego na Oddział Pooperacyjny, po uzyskaniu zgody lekarza tego oddziału. Podczas wizyty należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń personelu medycznego (dezynfekcja rąk, zdjęcie odzieży wierzchniej-płaszcza, kurtki, odstawienie torby/torebki we wskazane miejsce). Po operacji rodzice mogą uzyskać również wyczerpującą informację na temat przebiegu i wyników zabiegu od lekarza operującego.

Przed operacją dziecko może uczęszczać do przedszkola/szkoły, ale należy zwrócić uwagę żeby unikało wszelkich źródeł infekcji. O infekcji dziecka należy bezzwłocznie poinformować sekretariat (tel. 32/37-33-637).

Po operacji postępowanie uzależnione jest od rodzaju wady, sposobu operacji, przebiegu pooperacyjnego i powinno być ustalane indywidualnie z lekarzem prowadzącym. O przeprowadzonym zabiegu operacyjnym należy również poinformować wychowawców w przedszkolu lub szkole, celem ustalenia dalszego postępowania, konieczności przyjmowania leków w zależności od stanu ogólnego dziecka.

Nie każda, tylko niektóre wady serca z towarzyszącą ciężką niewydolnością krążenia lub ciężką sinicą wymagają przeprowadzenia operacji w trybie pilnym. Jednak nawet w takiej sytuacji dziecko wymaga wcześniejszego przygotowania kardiologicznego, w celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa i zminimalizowania ryzyka operacyjnego.

Operacja przeprowadzana jest w terminie uzależnionym od rodzaju rozpoznanej wady, ciężkości stanu klinicznego i towarzyszących chorób niekardiologicznych. Niektóre wady serca mogą być korygowane u dzieci starszych w wieku przedszkolnym, inne wymagają operacji w trybie pilnym, bezpośrednio po rozpoznaniu i przygotowaniu kardiologicznym. Termin operacji jest dobierany tak, aby zminimalizować ryzyko operacyjne, uzależnione od rozpoznanej wady i rozwoju fizycznego dziecka. Strategia leczenia jest uzgadniana na konsultacjach kardiologiczno-kardiochirurgicznych, a precyzyjne informacje można uzyskać podczas rozmowy z chirurgiem kwalifikującym dziecko do operacji.

Niewykonanie korekcji wrodzonej wady serca wiąże się z konsekwencjami rozwoju naturalnego przebiegu choroby. Są one w dużej mierze uzależnione od rozpoznanej wady i mogą powodować rozwinięcie niewydolności krążenia, nadciśnienia płucnego, a nawet śmierci w krótkim czasie od rozpoznania lub ujawniać się dopiero po kilku latach. Objawy chorobowe niektórych łagodnych wad serca mogą wystąpić u pacjentów dorosłych, jednak zawsze są związane z przewidywalnym skróceniem życia.

Ryzyko operacyjne w dużej mierze uzależnione jest od rodzaju rozpoznanej wady serca, wieku oraz stanu ogólnego dziecka. W przypadku łagodnych wad serca, takich jak ubytki międzyprzedsionkowe, koarktacja aorty, ryzyko to zwykle nie przekracza 1%. W przypadku większości wad serca takich jak ubytek międzykomorowy, tetralogia Fallota, wspólny kanał przedsionkowo-komorowy, ryzyko waha się w granicach 3-6%. Jednakże niektóre złożone wady serca mogą być powiązane z ryzykiem znacznie przekraczającym te wartości i sięgającym nawet 20-30%. W każdym przypadku rodzice są informowani przed operacją o stopniu ryzyka związanego z operacją ich dziecka.

Powikłania pooperacyjne w dużym stopniu uzależnione są od rodzaju korygowanej wady. Ciągły postęp techniczny oraz wysiłki kardiochirurgów zmierzają do eliminacji większości obserwowanych powikłań związanych z operacjami kardiochirurgicznymi. Jednak nie jesteśmy w stanie uniknąć absolutnie wszystkich zdarzeń niepożądanych. Powikłania wystepujące po operacjach kardiochirurgicznych mogą dotyczyć praktycznie każdego organu ludzkiego ciała, natomiast większość z nich występuje bardzo rzadko. Rodzice pacjentów przed operacją są szczegółowo informowani o możliwych powikłaniach, wynikających z planowanego leczenia.