Jedna na trzy osoby na świecie rozwinie w ciągu swojego życia groźną formę arytmii, która niewykryta i nieleczona w sposób optymalny może spowodować groźne powikłania, takie jak udar mózgu, kalectwo i zgon, ostrzega Europejska Asocjacja Rytmu Serca. Na 1 marca 2025 roku organizacja wyznacza globalny #DzieńPulsu, w trakcie którego każdy będzie zachęcany by zmierzyć puls sobie i swoim bliskim (zwłaszcza seniorom), wypracować nawyk regularnych pomiarów tętna i konsultowanie ewentualnych wątpliwości z lekarzem.
W Dzień Pulsu sprawdź jak bije twoje serce

#DzieńPulsu to inicjatywa nakierowana na podnoszenie świadomości na temat zaburzeń rytmu serca, możliwości ich profilaktyki, roli wczesnej diagnostyki i optymalnej terapii. W Polsce #DzieńPulsu jest realizowany pod auspicjami Asocjacji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Datę obchodów wyznaczono na 1 marca (01/03). Data to ma stanowić symboliczne przypomnienie o tym, że jedna na trzy osoby na świecie rozwinie w ciągu swojego życia groźną formę arytmii, która niewykryta i nieleczona w sposób optymalny może spowodować groźne powikłania, takie jak udar niedokrwienny mózgu, kalectwo i zgon. Migotanie przedsionków nie musi pozbawiać sprawności i życia, zaznaczają przedstawiciele Asocjacji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego i zachęcają by z okazji kampanii zmierzyć puls sobie i swoim bliskim (zwłaszcza seniorom), wypracować nawyk regularnych pomiarów tętna i konsultowanie ewentualnych wątpliwości z lekarzem.
O tym co możemy wyczytać z pomiaru pulsu rozmawiamy z dr hab. n. med. Adamem Sokalem kardiologiem z I Oddziału Kardiologii i Angiologii Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, przewodniczącym Asocjacji Rytmu Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Jaki jest prawidłowy puls u osoby dorosłej?
Bardzo często prawidłowy puls ujmujemy w granicach między 60 a 90 uderzeń na minutę. To jednak nie do końca jest prawda. Człowiek, który się zdenerwuje, jest pod wpływem emocji lub stresu, może mieć przyspieszoną czynność serca, szybszy puls. Również osoby intensywnie trenujące, regularnie uprawiające sport, mogą mieć naturalnie zwolnioną czynność serca. Ważne jest, aby średnia czynność serca nie przekraczała pewnych granic. Po drugie, odchyleniom nie powinny towarzyszyć dodatkowe objawy takiej jak omdlenia, duszności, utrata przytomności czy zawroty głowy. Ważne jest też, aby puls był regularny a zmiany rytmu pracy serca nie były nagłe. Zupełnie normalną rzeczą jest, że podczas wysiłku tętno nam rośnie, każdy kto uprawia sport doskonale o tym wie. Natomiast nie jest sprawą normalną, kiedy zmiana rytmu następuje w nieadekwatnej sytuacji, kiedy tętno z poziomu np. z 80/90 uderzeń nagle rośnie do 160. To może świadczyć już o zaburzeniach rytmu serca.
Kto powinien regularnie mierzyć puls?
Jeżeli występują u nas niepokojące objawy, to powinniśmy mierzyć puls regularnie i w miarę możliwości technicznych zapisać pomiar. Dzięki temu lekarz może pogłębić diagnostykę i ocenić ryzyko zaburzeń rytmu serca.
Jak prawidłowo go zmierzyć?
Przede wszystkim pacjent powinien mierzyć puls sobie sam. Instrukcje i filmy można znaleźć w Internecie. Do pomiaru można wykorzystać też urządzenia elektroniczne, wiele z nich ma już certyfikaty medyczne. Nie nadużywajmy jednak tej możliwości. W czarnym śnie kardiologa widzę tłum pacjentów ze smartfonami przed gabinetem, którzy chcą skonsultować pomiar z urządzenia. Mierzmy puls regularnie, natomiast szukajmy pomocy lekarskiej, kiedy zaburzenia rytmu wiążą się z dodatkowymi objawami bądź występują bardzo często. Niepokojące objawy to zawroty głowy, utrata przytomności, duszność podczas szybkiej czynności serca.
Co kardiolog może wyczytać z pulsu serca pacjenta?
Przede wszystkim może ocenić, czy jest szybki, wolny oraz czy jest regularny. Poza sytuacjami ekstremalnymi, np. kiedy puls spada poniżej 30 uderzeń na minutę, szybkość ma drugorzędne znaczenie. Natomiast nieregularność pulsu jest już poważnym objawem, która może świadczyć o zaburzeniach rytmu serca. Czy są one groźne, czy nie – to już wymaga dodatkowej diagnostyki. Czasami zbudza większy niepokój u pacjentów niż realne ryzyko. Zawsze w przypadku nieregularności pulsu i powtarzania się tego typu epizodów, należy zwrócić się o konsultacje lekarską.
Co w Międzynarodowym Dniu Pulsu możemy zrobić dla swojego serca?
W Międzynarodowy Dzień Pulsu powinniśmy nauczyć się mierzyć puls. Zmierzyć go sobie oraz swoim bliskim, np. dziadkom. Często seniorzy mają nieuświadomione migotanie przedsionków. A takie pomiary, mogą otworzyć drogę do dalszej diagnostyki.
Oprac. M. Mędela